Kaplica zamkowa w Lubinie

W XIV wieku kaplica dysponowała trzema ołtarzami. Niestety, w wyniku działań wojennych podczas wojny trzydziestoletniej uległa zniszczeniu, a następnie na początku XVIII wieku została odbudowana. Nie mogła jednak cieszyć się długo nowym wyglądem, ponieważ ponownie popadła w ruinę. W połowie XIX wieku, po kolejnej restauracji, pełniła funkcję katolickiego kościoła do 1908 roku, a później w jej wnętrzu mieszkała biblioteka diecezjalna.

Obiekt nie miał szczęścia, bowiem w 1945 roku został podpalony, co przyczyniło się do dalszego postępującego zniszczenia. Przez długie lata, pozbawiony dachu, niszczał. Na szczęście, pod koniec lat 70-tych XX wieku przeprowadzono jego renowację. Początkowo zarządzaniem kaplicą zajmowało się Biuro Wystaw Artystycznych w Legnicy, a po zakończeniu remontu, w 1990 roku, została przekształcona w Galerię Zamkową. W latach 2005-2009 kontynuowano prace renowacyjne.

Architektura świątyni, której rzut ma wymiary 13,5 x 8,1 m, jest zaskakująca. Mury mają grubość 1,2 metra, co zdradza solidność budowli. Zasadniczo mogła nie posiadać wyodrębnionego prezbiterium, a w całej budowli wierzono w prostotę, co widać w płaskim dachu oraz w głównym wejściu od strony północnej. Barokowa przebudowa dodała jej nowego wymiaru, wydłużając kaplicę i dodając przybudówki od strony południowej.

Największym skarbem tego obiektu jest tympanon umieszczony nad portalem północnym, datowany na 1349 rok, na którym znajdują się przedstawienia: w centrum Chrystus Boleściwy, obok św. Jadwiga oraz św. Magdalena. W plastycznej płaskorzeźbie możemy zauważyć scenę adoracji, podzieloną na trzy ostrołuczne arkady. Centralna postać, Chrystusa Boleściwego, pochylona jest w lewo, co harmonijnie kontrastuje z mniejszymi proporcjami figury św. Jadwigi i św. Marii Magdaleny, które są przedstawione jako mniej znaczące w średniowiecznym hierarchicznym schemacie.

Obok świętych znajdują się klęczące postacie: książę Ludwik, z patronującą mu św. Jadwigą, oraz jego żona, księżna Agnieszka żagańska. W łuku archiwolty, zamykającej pole tympanonu, widnieje symbol Ducha Świętego, a także napis fundacyjny:

łac. „Anno Domini MCCCXLIX fundata est haec capella a duce Ludowic domino legnicensi in honorem corporis et sangwinis Domini nostri Jhesus Xristi et Hedwigis et Marie Magdalenae,
pol. Roku pańskiego 1349 została ufundowana ta kaplica przez księcia Ludwika, pana legnickiego, ku czci Ciała i Krwi Pana Jezusa Chrystusa i Jadwigi i Marii Magdaleny.

Zewnętrzna archiwolta, oparta na wyrazistych wspornikach, zdobiona jest znacznie zniszczonymi pełzankami, a całość wieńczy klucz z głową Chrystusa. Pięknie opracowana rzeźba tympanonu, z misternie uformowanymi fałdami szat oraz wytwornymi przegięciami postaci, uznawana jest za doskonały przykład stylu miękkiego śląskiej rzeźby gotyckiej.