Baszta Głogowska to ekscytujący zabytek architektury, który przyciąga uwagę swoją gotycką formą oraz bogatą historią. Została zbudowana w połowie XIV wieku, co czyni ją jednym z najstarszych elementów w krajobrazie Lubina.
Umiejscowiona w północno-zachodniej części rynku, pełniła niegdyś funkcje obronne i reprezentacyjne, co jest typowe dla obiektów tego rodzaju. Jej architektoniczne cechy oraz lokalizacja sprawiają, że jest to miejsce, które warto odwiedzić, aby docenić zarówno historię, jak i piękno tej stylowej budowli.
Opis
To wyjątkowa budowla gotycka, której historia sięga początków budowy miejskich murów obronnych w połowie XIV wieku. Baszta Głogowska w Lubinie, wzniesiona na planie kwadratu, została podwyższona w XVI wieku, a następnie przeszła kolejne przebudowy w XVIII oraz XIX stuleciu.
Dolne partie budowli zostały zrealizowane z kamienia oraz cegły, natomiast wyższe kondygnacje wykonano z samej cegły. Zespół architektoniczny wieży uzupełnia hełm pochodzący z XIX wieku. Na strukturę Bramy Głogowskiej składały się zarówno budynek bramy, jak i stylowa wieża, która przylegała do niej od północy, a także brama wałowa, znajdująca się przed murami.
W obrębie budynku bramy znajdował się imponujący, 6-metrowej wysokości sklepiony przejazd, z mostem zwodzonym. Pierwotna wysokość budowli wynosiła 10 m, później podniesiona została do 20 m. Warto także podkreślić, że przy bramie obecny był podwójny mur obronny oraz potrójna fosa, a pomiędzy nimi znajdowały się trzy mosty, w tym jeden zwodzony, co wzmacniało system obronny tego terenu.
Na północno-wschodniej ścianie baszty przylegał trzykondygnacyjny budynek, który również został zrealizowany w XVIII wieku, świadcząc o historycznym znaczeniu tej wartej uwagi budowli.
Stan obecny
Obiekt, który wyróżnia się sześcioma kondygnacjami oraz unikalną architekturą, stanowi ważny element pejzażu Lubina. Wieża, która jest częścią dawnych murów obronnych, przyciąga uwagę swoim kwadratowym planem, który spina dolne i górne partie. Dolna część tej budowli została wzniesiona z kamienia, zaś wyższe kondygnacje zbudowane są z cegły.
Warto również zauważyć, że cała elewacja pokryta jest tynkiem, co nadaje jej spójny wygląd. Zwraca uwagę oryginalne boniowanie narożników, które stanowi dodatkowy element dekoracyjny. Gotyckie okna o różnej wielkości, rozmieszczone w sposób nieregularny na elewacji, przemycają do tego miejsca atmosferę dawnych czasów.
W górnej części wieży znajdują się większe okna, podczas gdy dolne kondygnacje zdobią mniejsze otwory. Na całość konstrukcji nałożony został wysoki, czterospadowy dach, pokryty ceramicznymi dachówkami, z charakterystycznymi przepustnicami.
Na północnej ścianie obiektu zachował się interesujący ślady dawnego muru obronnego, który ukazuje wysokość pierwotnych fortyfikacji miejskich, a tym samym przyczynia się do zrozumienia kontekstu historycznego, w jakim powstał ten niezwykły zabytek.
Funkcje
W XVII i XVIII wieku baszta Głogowska pełniła znaczącą rolę jako miejskie więzienie, co przyczyniło się do jej ocalenia przed rozbiórką. Dzięki tej funkcji, budowla przetrwała wiele lat, zachowując swoją integralność. W 1908 roku zdecydowano się na utworzenie w jej wnętrzach muzeum miejskiego, które funkcjonowało aż do 1945 roku. Niestety, pod koniec II wojny światowej, podczas walk o miasto, baszta została znacznie uszkodzona.
Zanim zniszczenia stały się nieodwracalne, obiekt został zabezpieczony dopiero w 1957 roku, co pozwoliło na jego dalszą ochronę. Po przeprowadzonym remoncie, wieża znalazła nowe życie jako schronisko młodzieżowe, z którego korzystał lubiński oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK).
Aktualnie, baszta Głogowska jest siedzibą dla różnych organizacji, takich jak Lubiński Klub Wysokogórski, Klub Turystyki Górskiej „Problem”, Stowarzyszenie Twórców Kultury, Towarzystwo Miłośników Ziemi Lubińskiej oraz Stowarzyszenie Absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego w Lubinie „Absolwent”. Te różnorodne funkcje są dowodem na to, jak istotną rolę obiekt odgrywa w życiu lokalnej społeczności.
Literatura
W literaturze dotyczącej Lubina, szczególnie interesującą pozycją jest dzieło autorstwa Stanisława Tokarczuka zatytułowane „Lubin: dzieje miasta”. Publikacja ta ukazała się w 2003 roku, wyróżniając się na tle innych książek o podobnej tematyce. Znajdziemy w niej nie tylko bogate opisy, ale także cenne informacje na temat historii miasta.
Warto zwrócić uwagę na Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydaje takie publikacje i przyczynia się do popularyzacji wiedzy o regionie.
W książce tej, na stronie 15, autor zamieszcza cenne spostrzeżenia oraz analizy, które mogą być pomocne zarówno lokalnym pasjonatom historii, jak i turystom pragnącym zgłębić tajemnice Lubina.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Lubinie | Pomnik Pamięci Ofiar Lubina ’82 | Baczyna (potok) | Cuprum Arena | Ratusz w Lubinie | Zimnica (rzeka) | Lubiński Klub Fantastyki „Ostatnie Przymierze” | Lotnisko Lubin | Kaplica zamkowa w Lubinie | Zakłady Górnicze LubinOceń: Baszta Głogowska w Lubinie