KGHM Polska Miedź S.A. to kluczowy gracz na polskim rynku surowców, który wcześniej znany był jako Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi. Jest to spółka strategiczna, a jednocześnie jedna z największych firm wchodzących w skład skarbu państwa. KGHM zajmuje wysokie miejsce w globalnej produkcji miedzi i srebra, co czyni ją znaczącym producentem na świecie.
W 2023 roku KGHM osiągnęło imponującą produkcję, stając się ósmym producentem miedzi elektrolitycznej, z wynikiem wynoszącym 711 tys. ton. Co więcej, spółka ta jest drugim co do wielkości wytwórcą srebra na świecie, z rafinacją około 1428 ton tego cennego kruszcu. Oprócz miedzi i srebra, KGHM produkuje także inne metale, takie jak złoto, pallad, platyna oraz szereg rzadziej występujących surowców, jak ołów, molibden czy metale ziem rzadkich.
Główne produkty firmy obejmują miedź rafinowaną (katodową), walcówkę miedzianą, która jest stosowana w produkcji kabli i drutów, oraz srebro rafinowane. Działalność KGHM koncentruje się głównie na terenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (LGOM), znanego również jako Legnicko-Głogowskie Zagłębie Miedziowe, a dyrekcja spółki znajduje się w Lubinie, w województwie dolnośląskim.
KGHM to jedna z największych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, wchodząca w skład kluczowych indeksów WIG20 oraz WIG30. Spółka została także wyróżniona w Respect Index, który zadebiutował 19 listopada 2009 roku, oferując prestiżowe miejsce dla 31 firm, które uzyskały najwyższą klasę ratingową.
KGHM Polska Miedź S.A. zatrudnia ponad 18 tysięcy pracowników, a w ramach Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. zatrudnienie wśród pracowników kooperujących sięga kolejnych 10 tysięcy osób. Sumarycznie, biorąc pod uwagę wszystkie osoby związane z działalnością KGHM, dla ponad 100 tysięcy ludzi zapewnione jest utrzymanie w Polsce. Warto zaznaczyć, że całkowite przychody firmy w 2012 roku wyniosły blisko 22,6 miliarda złotych, z przychodami ze sprzedaży przekraczającymi 21,3 miliarda złotych.
Historia
Rok 1951 był przełomowy dla przemysłu miedziowego w Polsce, ponieważ rozpoczęto budowę Huty Miedzi w Legnicy. Huta ta miała na celu przetapianie miedzi pozyskiwanej z rudy wydobywanej w tzw. starym dolnośląskim zagłębiu miedziowym, znanym z działalności kopalni „Lena” oraz „Konrad”. W trzy lata później, w 1957 roku, inżynier Jan Wyżykowski odkrył bogate pokłady rudy miedzi w rejonach Lubina i Polkowic, konkretnie w polu znanym jako „Sieroszowice”.
28 grudnia 1959 roku, na mocy decyzji ministerstwa przemysłu ciężkiego, powołano do istnienia Zakłady Górnicze „Lubin”, które w 1961 roku przekształcono w Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi. Celem tej instytucji było wydobycie oraz przetwarzanie miedzi z nowych złóż. W ramach rozwoju KGHM dołączono również dwie kopalnie miedzi w Sudetach, zamknięte odpowiednio w 1973 roku („Lena”) i 1987 roku („Konrad”). W latach 1962–1975 na czoło KGHM wysunął się Tadeusz Zastawnik jako dyrektor, który wcześniej był posłem na Sejm oraz dyrektorem Zjednoczenia Górniczo-Hutniczego Metali Nieżelaznych.
Budowa kopalni „Lubin” oraz „Polkowice” zakończyła się w 1968 roku, a w tym samym czasie zmodernizowano Hutę Legnica. Rozpoczęto także prace budowlane nad Huty Głogów, podczas gdy geolodzy odkryli nowe, bogatsze złoża miedzi w miejscowości Rudna, co zwiastowało dalszy rozwój branży.
W styczniu 1996 roku powstał Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice”, będący wynikiem połączenia kopalń: „Polkowice” i „Sieroszowice”. Nadzór nad Kombinatem sprawowany był przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego aż do 9 sierpnia 1976 roku, kiedy to przejęło go Ministerstwo Hutnictwa, co symbolizowało zmiany w polskiej gospodarce i zarządzaniu przemysłem miedziowym.
Na mocy aktu notarialnego z dnia 9 września 1991 roku, państwowy Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi w Lubinie został przekształcony w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, KGHM Polska Miedź S.A. Dzień później, 12 września 1991, Spółka została oficjalnie wpisana do rejestru handlowego, a Kombinat został skreślony z rejestru przedsiębiorstw państwowych. W 1992 roku Janusz Lewandowski zaproponował prywatyzację spółki za kwotę 400 mln USD, jednak po społecznych protestach zrezygnował z tego zamiaru.
Od lipca 1997 roku KGHM spółka notowana jest na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., poszerzając tym samym swoje możliwości finansowe i inwestycyjne. W 2011 roku KGHM Polska Miedź S.A. podpisał umowę z Quadra FNX Mining Ltd., co umożliwiło przejęcie tego kanadyjskiego przedsiębiorstwa. Już 20 lutego 2012 roku akcjonariusze zatwierdzili transakcję, która zakończyła się 5 marca 2012 roku.
W wyniku tego przejęcia, KGHM International Ltd. posiada ogromne złoża miedzi, które według danych z 2010 roku wynoszą 37,4 mln ton, co lokuje spółkę na czwartym miejscu w skali globalnej w zakresie bazy zasobowej. Roczna produkcja miedzi sięga odtąd 526 tys. ton, co czyni KGHM jednym z liderów w branży na świecie. Jednym z kluczowych zasobów KGHM International Ltd. jest złoże Sierra Gorda, które będzie wydobywać 200 tys. ton miedzi rocznie, a współpracy z japońską firmą Sumitomo, która ma 45% udziałów, znacznie umacnia pozycję KGHM w regionie Chile.
Dodatkowo, od 2011 roku KGHM Polska Miedź stała się głównym udziałowcem zakładów Nitroerg w Bieruniu, produkującym materiały wybuchowe, jak dynamity oraz wyroby amonowo-saletrzane. W maju 2015 roku uruchomiono nową linię produkcyjną, co potwierdza ciągły rozwój spółki w kierunku innowacji i wzrostu produkcji.
KGHM we Wrocławiu
KGHM, jako ważny gracz w polskim przemyśle miedziowym, ma swoje placówki również w Wrocławiu, stolicy Dolnego Śląska. Wrocław stanowi istotne miejsce dla rozwoju działalności spółki, gdzie znajdują się:
- KGHM TFI S.A.,
- Cuprum Nieruchomości Sp. z o.o.,
- oraz nowoczesny biurowiec Cuprum Novum, który zakończono budować w 2008 roku.
W budynku tym zlokalizowane jest Centrum Badawczo-Rozwojowe „KGHM Cuprum”, w którym prowadzona jest działalność badawcza w różnorodnych laboratoriach.
- Laboratorium Badań Materiałowych,
- Laboratorium Zagrożeń Pyłowo-Gazowych i Klimatycznych,
- oraz Laboratorium Pomiarów Elektrycznych.
Oprócz wymienionych laboratoriów, w ramach Centrum działają także zakłady badawcze, takie jak:
- Zakład Górnictwa,
- Zakład Budownictwa Podziemnego i Badań Materiałowych,
- Zakład Mechaniki Górotworu,
- Zakład Studiów i Analiz Geologicznych,
- Zakład Inżynierii Mechanicznej i Elektrycznej,
- Zakład Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska,
- Zakład Nowych Technologii Energetycznych,
- Zakład Analityki Systemów i Zarządzania Procesowego,
- Zakład Geodezji,
- Zakład Psychologii Stosowanej i Profilaktyki Zdrowotnej.
Warto zwrócić uwagę, że we wrześniu 2015 roku uruchomione zostało nowe laboratorium „KGHM Wiedza”, co z pewnością przyczyniło się do wzmocnienia bazy badawczej firmy. KGHM prowadził również współpracę z Wrocławskim Centrum Badań EIT+ oraz z Uniwersytetem Ekonomicznym.
Dodatkowo, w latach 2014–2016 KGHM był partnerem Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, co potwierdza zaangażowanie firmy w rozwój kultury i społeczności lokalnej.
Grupa Kapitałowa KGHM Polska Miedź
Obecna organizacja Polskiej Miedzi obejmuje Biuro Zarządu, Centrum Usług Księgowych oraz 10 oddziałów, które są kluczowe dla funkcjonowania firmy. Wśród nich znajdują się:
- Zakłady Górnicze „Lubin”,
- Zakłady Górnicze „Rudna”,
- Zakłady Górnicze Polkowice-Sieroszowice (utworzone z połączenia ZG Polkowice oraz ZG Sieroszowice),
- Huta Miedzi Głogów,
- Huta Miedzi Legnica,
- Huta Miedzi „Cedynia”,
- Zakład Wzbogacania Rud,
- Zakład Hydrotechniczny,
- Jednostka Ratownictwa Górniczo-Hutniczego,
- Centralny Ośrodek Przetwarzania Informacji.
KGHM posiada bezpośrednie inwestycje oraz akcje w 18 spółkach handlowych. Cała Grupa Kapitałowa KGHM składa się z około 30 przedsiębiorstw, które głównie wspierają kluczowy proces technologiczny KGHM Polska Miedź S.A.
Do istotnych firm wchodzących w strukturę holdingową KGHM Polska Miedź zaliczamy KGHM Ecoren, z siedzibą w Legnicy, a także KGHM International Ltd., mającą swoją siedzibę w Vancouver w Kanadzie.
W wrześniu 2014 roku została podpisana umowa pomiędzy wspólnikami – Enea, KGHM Polska Miedź oraz Tauron Polska Energia – na mocy której każda z tych firm nabyła po 10 proc. udziałów (łącznie 30 proc.) w spółce PGE EJ 1 od PGE Polskiej Grupy Energetycznej. W marcu 2021 roku te udziały zostały nabyte przez Skarb Państwa, który stał się jedynym właścicielem spółki PGE EJ 1, która zyskała nową nazwę Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ).
KGHM to jeden z najważniejszych sponsorów działalności sportowej oraz kulturalnej w kraju, wspierający m.in. KGHM Zagłębie Lubin oraz pełniący rolę mecenasa dla Zamku Królewskiego w Warszawie.
Lista prezesów
W kontekście historii KGHM Polska Miedź, temat prezesów zarządu jest kluczowym elementem. W latach swojej działalności, firma miała wielu liderów, którzy przyczynili się do jej rozwoju i sukcesów.
Lista osób pełniących obowiązki prezesa zarządu KGHM Polska Miedź przedstawia się następująco:
- Tadeusz Zastawnik – w latach 1962–1975,
- Stanisław Siewierski – w latach 1995–1999,
- Marian Krzemiński – w latach 1999–2001,
- Stanisław Speczik – w latach 2001–2004,
- Wiktor Błądek – w latach 2004–2005,
- Marek Szczerbiak – w latach 2005–2006,
- Krzysztof Skóra – w latach 2006–2008,
- Mirosław Krutin – w latach 2008–2009,
- Herbert Wirth – w latach 2009–2016,
- Krzysztof Skóra – w 2016,
- Radosław Domagalski-Łabędzki – w latach 2016–2018,
- Rafał Pawełczak – w 2018, p.o.,
- Marcin Chludziński – w latach 2018–2022,
- Tomasz Zdzikot – w latach 2022–2024,
- Zbigniew Bryja – w 2024, p.o.,
- Andrzej Szydło – od 2024.
Zarząd
W skład zarządu KGHM Polska Miedź wchodzą kluczowe postacie, które pełnią istotne funkcje w kierowaniu przedsiębiorstwem.
- Andrzej Szydło – prezes zarządu,
- Zbigniew Bryja – wiceprezes zarządu ds. rozwoju,
- Piotr Krzyżewski – wiceprezes zarządu ds. finansowych,
- Mirosław Laskowski – wiceprezes zarządu ds. produkcji,
- Piotr Stryczek – wiceprezes zarządu ds. korporacyjnych,
- Iga Dorota Lis – wiceprezes zarządu ds. Aktywów Zagranicznych.
Akcjonariat
Kapitał zakładowy KGHM Polska Miedź wynosi 2 000 000 000 PLN, co przekłada się na wydanie 200 000 000 akcji zwykłych na okaziciela, z każdą z nich mającą wartość nominalną 10 PLN.
Największym akcjonariuszem w tej spółce jest Skarb Państwa, który kontroluje 63 589 900 akcji, co stanowi 31,79% ogólnego kapitału zakładowego. Z kolei reszta akcji została przekazana w ręce innych inwestorów, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, co tworzy tzw. „free float”.
| Lp. | Akcjonariusz | Liczba akcji (szt.) | Procent akcji (%) | Liczba głosów (szt.) | Procent głosów (%) | Data ostatniej aktualizacji |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Skarb Państwa | 63 589 900,00 | 31,79 | 63 589 900,00 | 31,79 | 8 stycznia 2010 |
| 2 | Pozostali | 136 410 100,00 | 68,21 | 136 410 100,00 | 68,21 | 8 stycznia 2010 |
| _ | Razem | 200 000 000,00 | 100,00 | 200 000 000,00 | 100,00 | 15 maja 1997 |
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Lubinie | Pol-Miedź TransOceń: KGHM Polska Miedź